Dla zapewnienia stałej kontroli nad zużyciem energii w przedsiębiorstwie i jej kosztami, niezbędny jest efektywnie wdrożony i skuteczny System Zarządzania Energią.
W oparciu o istniejące wcześniej w różnych krajach normy dotyczące zarządzania energią i doświadczenia związane z ich wdrażaniem Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna stworzyła międzynarodowy standard zarządzania energią – ISO 50001. Norma ta – wydana 15 czerwca 2011 r. – zastąpiła europejską normę EN 16001.
Norma ISO 50001, podobnie jak wszystkie inne normy ISO, bazuje na cyklu Plan-Do-Check-Act, co umożliwia łatwą integrację tego systemu z istniejącymi już w organizacji Systemami Zarządzania, np. Systemem Zarządzania Jakością wg ISO 9001 czy zarządzania Środowiskowego wg ISO 14001.
Wdrożenie i utrzymywanie Systemu Zarządzania Energią zgodnego z ISO 50001 wpływa na redukcję zużycia energii (zmniejszenie emisji CO2) i co za tym idzie – kosztów energii poprzez kompleksowe i usystematyzowane podejście do monitorowania wykorzystania i zużycia energii oraz zastosowanie najlepszych dostępnych technologii i praktyk.
PLANUJ
- Zaangażowanie kierownictwa
- Polityka energetyczna
- Planowanie energetyczne
WYKONAJ
- Szkolenia
- Dokumentacja
- Komunikacja
- Sterowanie Operacyjne
- Projektowanie
- Zakupy
SPRAWDŹ
- Monitorowanie i raportowanie
- Ocena zgodności z wymogami prawa
- Audyt wewnętrzny
- Niezgodności, działania korygujące, zapobiegające, korekty
- Nadzór nad zapisami
DZIAŁAJ
- Przegląd zarządzania
- Raport z przeglądu
- Rekomendacje i działania
Norma ISO 50001:2011 w zakresie swoich wymagań w pełni odnosi się do obszarów i narzędzi zarządczych, mających kluczowe znaczenie w budowaniu, utrzymaniu i doskonaleniu kompleksowego zarządzania energią w przedsiębiorstwach każdego rodzaju i wielkości, przede wszystkim jednak w przedsiębiorstwach produkcyjnych.
Wśród korzyści płynących z wdrożenia Systemu Zarządzania Energią w przedsiębiorstwach wymienić należy:
- Zmniejszenie zużycia energii = oszczędność kosztów
- Redukcję emisji gazów cieplarnianych
- Spełnienie wymagań ustawowych, w tym wymagań Ustawy o efektywności energetycznej w zakresie przeprowadzania raz na 4 lata Audytu energetycznego przedsiębiorstwa
- Zmianę świadomości pracowników
- Poprawę standardów „utrzymania ruchu”
- Poprawę stanu wiedzy nt. efektywności maszyn
- Świadome podejmowanie decyzji dotyczących kwestii energii
- Usystematyzowane podejście do metody Right First Time
- Poprawę wizerunku przedsiębiorstwa, pozytywny wpływ na opinię publiczną
- Poprawę efektywności wytwarzania
- Większą produktywność i poprawę konkurencyjności na rynku
- Poprawienie praktyk utrzymania i serwisowania sprzętu
- Wprowadzenie procesu ciągłego doskonalenia
Podstawowe fazy realizacji wdrożenia Systemu Zarządzania Energią zgodnego w wymaganiami normy ISO 50001 to:
I. Audyt zerowy – Analiza Luk w stosunku do wymagań normy ISO 50001.
II. Przeprowadzenie Przeglądu energetycznego.
III. Ustanowienie i przeszkolenie Zespołu ds. zarządzania energią oraz identyfikacja wymagań prawnych, których organizacja musi przestrzegać w związku ze swoim wykorzystaniem i zużyciem energii.
IV. Opracowanie brakującej dokumentacji i formularzy dotyczących Systemu zarządzania energią.
V. Przygotowanie rejestru celów i zadań energetycznych oraz Planu działań w zakresie zarządzania energią.
VI. Opracowanie Planu komunikacji SZE.
VII. Opracowanie Planu szkoleń i przeprowadzenie szkoleń z zakresu wymagań Systemu zarządzania energią, poprawy świadomości dotyczącej efektywnego wykorzystania energii i audytowania SZE.
VIII. Ustanowienie i aktualizacja procedur operacyjnych i kryteriów związanych z kontrolą operacyjną.
IX. Przygotowanie planu monitorowania i pomiarów na potrzeby Systemu zarządzania energią.
X. Monitorowanie, wykonywanie pomiarów i analiza danych dotyczących energii i SZE.
XI. Przeprowadzenie auditu wewnętrznego Systemu zarządzania energią.
XII. Przeprowadzenie Przeglądu zarządzania Systemu Zarządzania Energią.